Parkinson nedir; Parkinson beynin alt kısımlarında bulunan gri cevher çekirdeklerinin bozukluğundan kaynaklanan bir sinir sistemi hastalığıdır. Genellikle orta yaş hastalığıdır. Hastalık ismini ilk defa 1817’de titremeli felç olarak tanımlayan James Parkinson’dan almıştır. Parkinson hastalığı genellikle yaşlıları etkiler fakat daha genç bireylerde de ortaya çıkabilmektedir.
Parkinson hastalığının belirtileri nelerdir?
Parkinson hastalığının semptomları genellikle yavaş yavaş gelişir ve ilk başta hafiftir, hastalık ile alakalı birçok farklı semptom vardır.Fakat bunların gelişme sırası ve şiddeti insandan insana farklılık göstermektedir. Hastalığa yakalanan birisinde bunların hepsini veya çoğunun olması mümkün değildir.
Parkinson hastalığının başlıca 3 ana belirtisi;
Titreme; genellikle elde veya kolda başlayan ve uzuv gevşediğinde ve dinlendiğinde ortaya çıkması daha olası olan titreme şeklindedir.
Hareketin yavaşlığı; fiziksel hareketler normalden çok daha fazla yavaştır, bu da rutin yapılan işleri zorlaştırabilir ve çok küçük adımlarla belirgin, yavaş bir yürüyüşe neden olabilir.
Kas sertliği (sertlik); kaslarda oluşan hareket etmeyi ve mimik yapmayı zorlaştıran ve ağrılı kas kramplarına sebep olabilen kaslarda sertlik ve gerginliktir.
Parkinson hastalığı ayrıca bir dizi başka fiziksel ve zihinsel belirtilere de sebep olabilir işte bunlardan bazıları;
Diğer fiziksel belirtiler
Denge sorunları; Hastalığı olan birinin düşme ve kendini yaralama olasılığını artırabilir.
Koku duyusu kaybı (anosmi); bazen diğer belirtiler meydana gelmeden birkaç yıl önce ortaya çıkabilir.
Sinir ağrısı; yanma, soğukluk veya uyuşma gibi hislere sebep olabilir
İşemeyle ilgili sorunlar; gece boyunca sık sık işemek veya istem dışı işemek (idrar kaçırma) olabilir.
Erkeklerde ereksiyon (erektil disfonksiyon) elde edememe veya sürdürememe problemleri.
Kadınlarda cinsel olarak uyarılma ve orgazma ulaşmada zorluk çekme (cinsel işlev bozukluğu) durumu
Oturma veya yatma pozisyonundan ayakta durma pozisyonuna geçerken baş dönmesi, bulanık görme veya bayılma gibi belirtiler.
Kan basıncındaki ani düşüşün neden olduğu aşırı terleme durumu (hiperhidroz)
Yutma güçlüğü (disfaji) bu durum yetersiz beslenme ve dehidrasyona yol açabilir
Aşırı tükürük üretimi (salya akması)
Uyku sorunları (uykusuzluk)
Bilişsel ve psikiyatrik belirtiler
Depresyon ve anksiyete
Hafif bilişsel bozukluk; hafif hafıza problemleri ve planlama ve organizasyon gerektiren aktivitelerle ilgili problemler
Demans; daha şiddetli hafıza problemleri, kişilik değişiklikleri, halüsinasyon görme ve doğru olmayan şeylere inanma (sanrılar) dahil olmak üzere bir grup belirti.
Parkinson hastalığının tedavisi nedir?
Parkinson hastalığı için tedavi doktorunuz tarafından sizin durumunuza göre belirlenecektir:
Yaşınız
Genel sağlığınız ve tıbbi geçmişiniz
Durumun kapsamı
Durum türü
Belirli ilaçlara, prosedürlere veya tedavilere toleransınız
Durumun seyri için beklentiler
Fikriniz veya tercihiniz
Hiçbir tedavi Parkinson hastalığına neden olan sinir hücrelerinin parçalanmasını kalıcı olarak durduramaz veya tersine çeviremez. Fakat size yardımcı olabilecek ve yaşam kalitenizi artırabilecek birçok tedavi yöntemi vardır. Bununla beraber, semptomların şiddetine ve tıbbi profile bağlı olarak, doktorlar uygun bir tedavi protokolü belirleyerek hareket emektedirler.
Parkinson tedavileri şunları içerir:
Parkinson için ilaçlar tedavisi nedir.
Levodopa ve dopamin agonistleri, Parkinson hastalığının en yaygın ilaç tedavisidir. Fakat bu ilaçların uzun süre veya yüksek dozda kullanımı sorunlara neden olabilir. Bu nedenle doktorlar bazen hastalığın erken dönemlerinde insanları tedavi etmek için farklı ilaçlar kullanırlar.
Evde tedavi.
Parkinson hastalığının belirtileriyle baş etmeyi kolaylaştırmak için evde yapılabilecek birçok adım vardır. Örneğin, düzenli egzersiz yapın ve sağlıklı beslenmeye dikkat edin.
Özel bir diyet programı denemeden önce, doktorunuzla mutlaka tedavinin güvenliği ve yan etkileri hakkında konuşun.
Ameliyat.
Beyin cerrahisi, örneğin derin beyin stimülasyonu tedavi için bir seçenek olabilir. Bu tedavi yöntemi için bir cerrah beyninize teller yerleştirir, teller beynin hareketi kontrol eden kısımlarına küçük elektrik sinyalleri iletir. Bu sinyaller sayesinde beynin bu bölümlerinin daha iyi çalışmasına yardımcı olabilir.
Fizik Tedavi.
Alacağınız fizik tedavi ile terapistler yürüyüşünüzü iyileştirmenize ve düşme riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir.
Depresyon tedavisi
Parkinson hastalığına sahip kişilerde depresyon görülmesi yaygındır. Bunun farkına varmak ve onunla başa çıkmak önemlidir. Parkinson hastalarında depresyon belirtilerine iyi gelecek ilaçlar vardır.
